M?i ng??i ??u bi?t, trong l?nh v?c hàng kh?ng, ?? gi?m b?t tr?ng l??ng c?a linh ki?n hàng kh?ng, s? s? d?ng r?t nhi?u v?t li?u h?p kim nh?m. Nh?ng trong gia c?ng chính xác h?p kim nh?m, do h? s? m? r?ng v?t li?u t??ng ??i l?n, trong quá trình x? l? t??ng m?ng r?t d? x?y ra bi?n d?ng, ??c bi?t là khi s? d?ng ph?i gi? m?o t? do, ph? c?p gia c?ng l?n, v?n ?? bi?n d?ng tr? nên n?i b?t h?n.
I. Nguyên nh?n g?y bi?n d?ng ch? bi?n
Nguyên nh?n c?a bi?n d?ng gia c?ng các b? ph?n h?p kim nh?m th?c s? có r?t nhi?u, liên quan ??n v?t li?u, hình d?ng c?a các b? ph?n và các ?i?u ki?n s?n xu?t khác nhau, ch?ng h?n nh? hi?u su?t c?a ch?t l?ng c?t. T?ng k?t l?i ??i khái bao hàm m?y ?i?m sau, ?ó chính là bi?n d?ng ?ng su?t bên trong ph?i th?, c??ng ?? c?t, nhi?t l??ng c?t và bi?n d?ng do k?p t?o thành.
II. Các bi?n pháp c?ng ngh? c?n ???c thi?t l?p ?? gi?m bi?n d?ng ch? bi?n
1, ?? gi?m c?ng th?ng n?i b? c?a tr?ng
Chúng t?i có th? s? d?ng ph??ng pháp ?i?u tr? l?o hóa t? nhiên ho?c nh?n t?o và rung ??ng, có th? lo?i b? m?t ph?n các ?ng su?t bên trong c?a tr?ng. Ch? bi?n tr??c c?ng là m?t ph??ng pháp c?ng ngh? ?? ???c ch?ng minh. ??i v?i ph?i th? t??ng ??i l?n, do d? l??ng l?n, nên sau khi gia c?ng bi?n d?ng c?ng l?n. N?u chúng ta x? l? tr??c ph?n d? th?a c?a tr?ng, gi?m ph? c?p c?a t?ng ph?n, kh?ng ch? có th? làm gi?m bi?n d?ng x? l? c?a quá trình sau này, mà còn ??t m?t th?i gian sau khi x? l? tr??c, mà còn có th? gi?i phóng m?t ph?n ?ng su?t bên trong.
2, có th? c?i thi?n kh? n?ng c?t c?a c?ng c? c?t
V?t li?u c?a c?ng c? c?t, các th?ng s? hình h?c v? l?c c?t và nhi?t c?t có ?nh h??ng quan tr?ng, vi?c l?a ch?n ?úng c?ng c? c?t là r?t quan tr?ng ?? gi?m bi?n d?ng gia c?ng m?t ph?n.
L?a ch?n h?p l? các lo?i dao
Góc tr??c: Trong ?i?u ki?n duy trì s?c m?nh c?a l??i dao, góc tr??c ???c ch?n ?úng cách l?n h?n m?t chút, m?t m?t có th? mài l??i s?c bén, c?ng có th? gi?m bi?n d?ng c?t, làm cho vi?c x? chip thu?n l?i h?n, do ?ó làm gi?m l?c c?t và nhi?t c?t. Ph?i tránh s? d?ng d?ng c? c?t góc ?m.
Góc sau: Kích th??c góc sau có ?nh h??ng tr?c ti?p ??n mài mòn b? m?t dao phía sau và ch?t l??ng b? m?t gia c?ng. ?? dày c?t là m?t ?i?u ki?n quan tr?ng ?? ch?n góc sau. Khi gia c?ng phay th?, do l??ng th?c ?n l?n, t?i tr?ng c?t n?ng, l??ng nhi?t l?n, yêu c?u ?i?u ki?n t?n nhi?t t?t c?a c?ng c?, vì v?y góc sau nên ???c ch?n nh? h?n. Khi gia c?ng phay hoàn thi?n, c?n có l??i s?c bén, gi?m ma sát c?a b? m?t dao sau và b? m?t gia c?ng, gi?m bi?n d?ng ?àn h?i, vì v?y góc sau nên ???c ch?n l?n h?n m?t chút.
Góc xo?n ?c: ?? phay tr?n tru và gi?m l?c phay, góc xo?n ?c nên ch?n l?n h?n m?t chút n?u có th?.
?? nghiêng chính: Gi?m ?? nghiêng chính ?úng cách có th? c?i thi?n hi?u qu? ?i?u ki?n t?n nhi?t, làm cho nhi?t ?? trung bình c?a khu v?c ch? bi?n gi?m.
② C?i thi?n c?u trúc c?ng c? c?t
Gi?m s? r?ng dao phay, t?ng kh?ng gian dung tích. Do ?? d?o c?a v?t li?u h?p kim nh?m l?n h?n, bi?n d?ng c?t l?n h?n trong quá trình x? l?, c?n kh?ng gian dung tích l?n h?n, vì v?y bán kính ?áy c?a r?nh dung tích nên l?n h?n và s? r?ng phay ít h?n là t?t. Ví d?, dao phay d??i φ20mm s? d?ng hai r?ng c?t; Dao phay φ30-φ60mm s? d?ng ba r?ng c?t t?t h?n ?? tránh bi?n d?ng c?a các b? ph?n h?p kim nh?m m?ng do t?c ngh?n chip.
R?ng dao mài t?t: Giá tr? ?? nhám c?a ph?n c?t c?a r?ng dao nh? h?n Ra=0,4um. Tr??c khi s? d?ng dao m?i, nên dùng ?á m?n mài nh? vài cái tr??c và sau r?ng dao ?? lo?i b? nh?ng v?t l?ng và nh?ng n?p nh?n r?ng c?a nh? còn sót l?i khi mài r?ng dao. Nh? v?y, kh?ng nh?ng có th? gi?m nhi?t ?? c?t mà bi?n d?ng c?t c?ng t??ng ??i nh?.
Ki?m soát ch?t ch? tiêu chu?n mài mòn c?a c?ng c?: sau khi c?ng c? mài mòn, giá tr? ?? nhám b? m?t c?a ph?i gia t?ng, nhi?t ?? c?t t?ng, bi?n d?ng ph?i gia t?ng. Do ?ó, ngoài vi?c l?a ch?n v?t li?u dao có kh? n?ng ch?ng mài mòn t?t, tiêu chu?n mài mòn c?a dao kh?ng nên l?n h?n 0,2mm, n?u kh?ng s? d? dàng s?n xu?t kh?i u tích t?. Khi c?t, nhi?t ?? c?a ph?i th??ng kh?ng v??t quá 100 ℃, ?? ng?n ng?a bi?n d?ng.
③ Ph??ng pháp k?p ?? c?i thi?n ph?i
??i v?i ph?i nh?m m?ng có ?? c?ng kém, các ph??ng pháp k?p sau ??y có th? ???c áp d?ng ?? gi?m bi?n d?ng:
??i v?i các b? ph?n l?p lót t??ng m?ng, n?u nó ???c k?p t? h??ng t?m b?ng m?m c?p t? ??nh t?m ba ch?n ho?c k?p lò xo, m?t khi nó ???c n?i l?ng sau khi x? l?, ph?i ch?c ch?n s? b? bi?n d?ng. Lúc này, nên s? d?ng ph??ng pháp ép ch?t m?t tr?c có ?? c?ng t?t h?n. ??nh v? l? bên trong linh ki?n, t? ch? m?t tr?c xuyên t?m có ren, nhét vào l? bên trong linh ki?n, trên ?ó dùng m?t t?m che ép ch?t m?t cu?i l?i dùng n?p v?n bu?c l?i. Khi x? l? vòng ngoài có th? tránh bi?n d?ng k?p, do ?ó ??t ???c ?? chính xác x? l? th?a ?áng.
Khi x? l? ph?i t?m m?ng, t?t nh?t là ch?n hút ch?n kh?ng ?? có ???c l?c k?p ph?n b? ??u, sau ?ó x? l? v?i s? l??ng c?t nh? h?n, có th? ng?n ng?a bi?n d?ng ph?i r?t t?t.
Ngoài ra, còn có th? s? d?ng ph??ng pháp nh?i nhét. ?? t?ng ?? c?ng c?a quá trình ph?i m?ng, ph??ng ti?n truy?n th?ng có th? ???c l?p ??y bên trong ph?i ?? gi?m bi?n d?ng ph?i trong quá trình k?p và c?t. Ví d?, ?? vào ph?i có ch?a 3% -6% kali nitrat tan ch?y urê, sau khi ch? bi?n, nhúng ph?i vào n??c ho?c r??u, ch?t b? sung này có th? ???c hòa tan và ?? ra.
④ Quy trình s?p x?p h?p l?
Khi c?t t?c ?? cao, do ph? c?p gia c?ng l?n c?ng nh? c?t ??t, quá trình phay th??ng t?o ra rung ??ng, ?nh h??ng ??n ?? chính xác gia c?ng và ?? nhám b? m?t. Vì v?y, quá trình gia c?ng c?t t?c ?? cao CNC th??ng có th? ???c chia thành; Quy trình gia c?ng th? - bán hoàn thi?n - làm s?ch góc - hoàn thi?n, v.v. ??i v?i các b? ph?n ?òi h?i ?? chính xác cao, ??i khi c?n ph?i hoàn thi?n m?t n?a th? c?p tr??c khi hoàn thi?n. Sau khi gia c?ng th?, các b? ph?n có th? ???c làm mát t? nhiên, lo?i b? c?ng th?ng bên trong do gia c?ng th? và gi?m bi?n d?ng. Ph? c?p còn l?i sau khi gia c?ng th? ph?i l?n h?n l??ng bi?n d?ng, th??ng là 1-2mm. Khi hoàn thi?n, các b? ph?n hoàn thi?n b? m?t ?? duy trì m?t ph? c?p gia c?ng ??ng ??u, nói chung 0,2-0,5mm là thích h?p, làm cho c?ng c? trong quá trình ch? bi?n ? tr?ng thái ?n ??nh, có th? làm gi?m ?áng k? bi?n d?ng c?t, có ???c ch?t l??ng x? l? b? m?t t?t và ??m b?o ?? chính xác c?a s?n ph?m.
III. K? n?ng v?n hành
Các b? ph?n c?a v?t li?u h?p kim nh?m b? bi?n d?ng trong quá trình gia c?ng, ngoài nh?ng l? do trên, trong ho?t ??ng th?c t?, ph??ng pháp v?n hành c?ng r?t quan tr?ng.
(1) ??i v?i các b? ph?n có ph? c?p x? l? l?n, ?? làm cho nó có ?i?u ki?n t?n nhi?t t?t h?n trong quá trình x? l?, tránh t?p trung nhi?t. Khi x? l?, nên áp d?ng ch? bi?n ??i x?ng. N?u có m?t t?m dày 90mm c?n ???c x? l? ??n 60mm, n?u phay m?t m?t ngay l?p t?c sau khi phay m?t khác, m?t l?n x? l? ??n kích th??c cu?i cùng, ?? ph?ng ??t 5mm; N?u s? d?ng ch? bi?n ??i x?ng dao l?p ?i l?p l?i, m?i bên ???c x? l? hai l?n ??n kích th??c cu?i cùng, có th? ??m b?o ?? ph?ng ??t 0,3mm.
(2) B?ng cách thay ??i li?u l??ng c?t ?? gi?m l?c c?t, nhi?t c?t. Trong ba y?u t? c?a s? l??ng c?t, s? l??ng c?t l?ng có ?nh h??ng l?n ??n l?c c?t. N?u ph? c?p x? l? quá l?n, l?c c?t c?a con dao ?i b? m?t l?n là quá l?n, nó s? kh?ng ch? làm bi?n d?ng các b? ph?n, mà còn ?nh h??ng ??n ?? c?ng c?a tr?c chính c?a máy c?ng c?, làm gi?m ?? b?n c?a c?ng c?. N?u gi?m l??ng dao ?n l?ng, hi?u su?t s?n xu?t s? gi?m m?nh. Tuy nhiên, trong gia c?ng CNC ??u là phay t?c ?? cao, có th? kh?c ph?c v?n ?? khó kh?n này. Trong khi gi?m kh?i l??ng dao ?n tr? l?i, mi?n là th?c ?n ???c t?ng lên t??ng ?ng và t?c ?? quay c?a máy c?ng c? ???c c?i thi?n, b?n có th? gi?m l?c c?t, ??ng th?i ??m b?o hi?u qu? x? l?.
(3) N?u có nhi?u khoang trên các b? ph?n t?m, khi x? l?, kh?ng nên áp d?ng ph??ng pháp x? l? tu?n t? c?a m?t khoang và m?t khoang, do ?ó d? dàng g?y ra các b? ph?n ch?u l?c kh?ng ??ng ??u và t?o ra bi?n d?ng. S? d?ng nhi?u l?p x? l?, m?i l?p c? g?ng x? l? ??ng th?i ??n t?t c? các khoang, sau ?ó x? l? c?p ?? ti?p theo, làm cho các b? ph?n ch?u l?c ??ng ??u và gi?m bi?n d?ng.
(4) Các ph?i có t??ng m?ng trong quá trình x? l? do k?p t?o ra bi?n d?ng, ngay c? khi hoàn thi?n c?ng khó tránh kh?i. ?? gi?m thi?u s? bi?n d?ng c?a ph?i ??n m?c t?i thi?u, b?n có th? n?i l?ng ph?n ép tr??c khi hoàn thi?n s?p ??t ??n kích th??c cu?i cùng, làm cho ph?i t? do tr? l?i tr?ng thái ban ??u, sau ?ó nh?n nh?, tùy thu?c vào kh? n?ng k?p ph?i (hoàn toàn b?ng c?m giác tay), do ?ó b?n có th? ??t ???c hi?u qu? gia c?ng l? t??ng. Tóm l?i, ?i?m tác ??ng c?a l?c k?p là t?t nh?t trên b? m?t ch?u l?c, l?c k?p nên tác ??ng theo h??ng có ?? c?ng t?t c?a ph?i. D??i ti?n ?? ??m b?o ph?i kh?ng b? l?ng l?o, l?c k?p càng nh? càng t?t.
?) Trình t? ?i dao c?ng ph?i chú ?. Gia c?ng th? nh?n m?nh vi?c n?ng cao hi?u qu? gia c?ng, theo ?u?i t? l? lo?i b? trong th?i gian ??n v?, th??ng có th? s? d?ng phay ng??c. ?ó là, v?i t?c ?? nhanh nh?t và th?i gian ng?n nh?t ?? lo?i b? các v?t li?u d? th?a trên b? m?t tr?ng, v? c? b?n t?o thành các ???ng vi?n hình h?c theo yêu c?u hoàn thi?n. Mà gia c?ng chính xác nh?n m?nh là ?? chính xác cao, ch?t l??ng cao, thích h?p áp d?ng thu?n l?i. B?i vì ?? dày c?t c?a r?ng dao gi?m d?n t? t?i ?a ??n 0 trong quá trình xay xát thu?n l?i, m?c ?? c?ng x? l? gi?m ?áng k?, ??ng th?i gi?m m?c ?? bi?n d?ng c?a các b? ph?n.
(6) Khi gia c?ng các b? ph?n khoang vành ?ai, c? g?ng kh?ng ?? dao phay ??m tr?c ti?p vào các b? ph?n nh? m?t m?i khoan, d?n ??n kh?ng gian dung tích c?a dao phay kh?ng ??, vi?c x? chip kh?ng su?n s?, g?y ra các b? ph?n quá nóng, m? r?ng và các hi?n t??ng b?t l?i nh? dao n?t và dao g?y. Tr??c h?t ph?i dùng m?i khoan có kích th??c b?ng dao phay ho?c l?n h?n m?t chút ?? khoan l? dao, sau ?ó m?i dùng dao phay g?t. Ngoài ra, ch??ng trình c?t gi?m xo?n ?c có th? ???c s?n xu?t b?ng ph?n m?m CAM.
IV. B? m?t ph?i ?en
Quá trình oxy hóa nh?m ?úc h?p kim nh?m th??ng ???c ?úc b?ng lo?i kim lo?i, nh?m kim lo?i và h?p kim nh?m có tính l?u ??ng và d?o t?t, nh?ng trong quá trình s? d?ng nó d? b? ?en, l? do là:
(1) Thi?t k? c?ng ngh? kh?ng h?p l?. Các b? ph?n ?úc h?p kim nh?m ???c x? l? kh?ng ?úng cách sau khi làm s?ch ho?c ki?m tra ép, t?o ?i?u ki?n cho các b? ph?n ?úc h?p kim nh?m b? m?c và ?en, ??y nhanh quá trình t?o ra n?m m?c.
(2) Các y?u t? bên trong c?a h?p kim nh?m. Nhi?u nhà s?n xu?t nh?m ?úc ch?t sau khi ?úc ch?t, quá trình gia c?ng, kh?ng làm b?t k? ?i?u tr? s?ch nào, ho?c ??n gi?n là x? n??c, kh?ng th? làm s?ch hoàn toàn, b? m?t nh?m ?úc có ch?t phát hành khu?n, ch?t l?ng c?t, ch?t l?ng saponizing và các ch?t ?n mòn khác và các v?t b?n khác, nh?ng v?t b?n này làm t?ng t?c ?? m?c c?a các b? ph?n ?úc h?p kim nh?m.
c) Qu?n l? kho b?i kh?ng ?úng ch?. L?u tr? các b? ph?n ?úc nh?m ? các ?? cao khác nhau trong kho, tình tr?ng m?c c?a chúng c?ng khác nhau.
(4) Các y?u t? m?i tr??ng bên ngoài h?p kim nh?m. Nh?m là kim lo?i s?ng ??ng và c?c k? d? b? oxy hóa ?? tr? thành màu ?en ho?c m?c trong ?i?u ki?n nhi?t ?? và ?? ?m nh?t ??nh, ???c xác ??nh b?i các ??c tính c?a chính nh?m.
?) Ch?n ch?t t?y r?a kh?ng thích h?p. Ch?t t?y r?a ???c l?a ch?n có tính ?n mòn m?nh, g?y ra quá trình oxy hóa ?n mòn nh?m ?úc.